یک خوب کاشی شکسته است

دید زیباییشناختی ایران از سبک غنایی مستمر و تعبیر وهمی و پنداری جدا نبود و بهرهگیری تزیینی از آجر و رنگ و روکاری با کاشی آن را تقویت میکرد. از این نوع کاشی مسجد جامع عباسی اصفهان و در کاخ گلستان تهران، مسجد وکیل شیراز، مجموعه ابراهیم خان کرمان و مسجد نصیرالملک شیراز به کار برده شده است. این موزه در تهران، میدان بهارستان واقع شده است. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ گنجینه آثار تاریخی اصفهان، دکتر لطفالله هنر فر، تهران، ۱۳۵۰، ص۵۸۵. این نکته بررسی طولی و کامل هنر و معماری آنها را پیچیدهتر میکند. هنرهای تزیینی آناتولی در مقایسه با زهدورزی متداول معماری آن، که گسترهٔ غیرمتعارفی از آزمایش انواع بناهای موجود و تزیینات پیکرهای ناپیوسته روی مدخلهای تزیینی نمایانگر آن است، بسیار برجسته و با کیفیت است. هنرهای صناعی سلجوقیان روم شامل چوبکاری ساختمان، سفالینه و شیشه، فلزکاری، تذهیب و کتابآرایی، سکههای پیکرهای و منسوجات میشود. سکههای نقره او در قونیه، قیصریه و ملطیه ضرب میشد، وی آخرین حاکم سلجوقی است که سکه مسی با نقش سوار نیزهدار ضرب کرده است.

سکههای کیقباد سوم از وزن معیار دراهم اسلامی تبعیت نمیکرد و وزن آنها به ۲/۵ گرم رسیده بود؛ بنابراین بینظمی در ضرب سکه و کاهش وزن سکههای نقره آناتولی به دورهٔ جانشینان آنها یعنی بیلکها نیز سرایت کرد و آنها نخست به نام ایلخانان سکه ضرب کردند و سپس به نام خودشان سکه ضرب کردند و سکهٔ کوچک نقرهای آقچه را رواج دادند که در ربع دوم سدهٔ هشتم هجری واحد شمارش پول آناتولی برشمرده میشد. این قطعه بشقاب زرین و مینایی است که در قبادآباد به دست آمده و از نظر نوع ساخت سوری است و به نام کخسرو دوم ساخته شده است. با اینکه از اشیای فلزی سلجوقیان آناتولی چیزی به دست نیامده ولی یافتههای غنی از نوع قلاب کمرطلاکوبی و نقرهکوبی و جامهای فلزی از سدهٔ ۱۳-۱۴ ه.ق در مقبرههای جنوب روسیه، کریمه و شمال قفقاز میرساند که آثار سیمین و زرین سلجوقیان آناتولی در بخش شمالی، سنتی را پدیدآورده که همچنان بهخصوص توسط زرگران و جواهرسازان ارمنستان ادامه یافته است. نسخه، یک نگارگری سرلوحهٔ مضاعف - با امضایی که اکنون محو شده - و چهار نقاشی تکصفحه به تاریخهای ۸۹۳ و ۸۹۴ ه.ق است. شهر به دو نیم است، شهرستان است و بکرآباد، و رود گرگانرود کز طوس برود، به میان این هر دو نیمه بگذرد…

با اینکه شهرهای سلجوقیان روم که تقریباً شباهت زیادی با شهرهای با شهرهای پیشین بیزانسی یا باستانی یا هر دوی آنها داشتند، مستقلتر از سایر شهرهای جهان اسلام نبودند؛ ولی حیاتی پویا و سرزنده داشتند و اختلاف ادیان و اقوام بر پویندگی آنها افزوده بود. بدون شک «گسترش اسلام در آناتولی و ترکنشین کردن این سرزمین از جمله حوادث مهم و تعیینکنندهٔ تاریخی است.» پس از چیرگی ترکمانان بر آناتولی، به مرور بافت نژادی آنجا متحول شد و آناتولی به سرزمینی ترکنشین تبدیل شد. مستند مدرسه هدایت، دروازه جنوبی، بچههای زمین خاکی و مستند پلاک قرمز از جمله این مستندها هستند. نمونه این دیدگاه در صفحه اول وبسایت مرکز مسائل جهانی غذا با جمله «کشت بیشتر به ازای هر هکتار، زمین بیشتری را برای طبیعت باقی میگذارد» قابل مشاهده است. در موضوع توسعه سیاسی، بهبود قابل ملاحظه ایی در پایداری دو دهه ۱۳۵۰ و ۱۳۸۰ در مقایسه با دهههای پیش از آن مشاهده میشود. هنر آناتولی سلجوقیان روم از برخی جهات با هنر دیگر سلاجقه و دولتهای بازماندهٔ آنها فرق دارد.

طرحهای حیوانات حتی در زمینههای مذهبی زیاد است و این نکته شاید بازتابی از مفاهیم توتمی و کیهانشناختی باشد که در نمادگرایی سلطنت سلجوقیان روم وجود داشت؛ طرحهای مشابه که در آغاز از سازههای مذهبی جزیره اقتباس شده، به همین دلیل در آناتولی روزگار سلجوقیان و سلاطین وابسته رواج یافته است. هماکنون مسیر هاو سازوکار احداث پروژه مشخص شده و در آینده نچندان دور عملیات اجرایی این طرح نیز آغاز خواهد شد. لازم است ذکر شود که در آینده با رشد شرایط اقتصادی و برقراری ثبات سیاسی حیات شهری از آن حالت فشردگی و بدبختی اواخر سدهٔ دوازدهم میلادی بیزانسیها رهایی یافت و برج و باروهای جدیدی پیرامون بعضی از شهرها کشیده شد. مسکوکات سلجوقیان روم از سلاجقهٔ بزرگ جدا بود، قدیمیترین سکهٔ آنها فَلس (Fals) مسی بود که رکنالدین مسعود اولبن قلیچارسلان (۵۱۰-۵۱ ه.ق) آن را ضرب کرد و این سکه از روی فُلیس (Follis) بیزانسیها تقلید شده و نیمتنه تمامرخ سلطان بر روی آن و نام او در پشت آن نقش بسته بود. قلیچارسلان دوم در سال ۵۷۱ ه.ق دینارهای طلا و دراهم نقره کهن اسلامی را در آناتولی رواج داد. ساختار درونی دولت از هم پاشید و حکام محلی برای اعتبار بخشیدن به سکههای خود از نام مسعود دوم و کیقباد سوم استفاده میکردند.

اگر شما این مقاله آموزنده را دوست داشتید و می خواهید اطلاعات بیشتری در مورد کاشی صدف و مهتاب اردکان لطفا از سایت ما دیدن کنید.